Jeśli prowadzisz firmę budowlaną i planujesz budowę lub renowację obiektu, musisz znać obowiązujące przepisy w zakresie bezpieczeństwa oraz higieny pracy po to, aby zminimalizować ryzyko wypadków z udziałem pracowników. Obowiązek ten znajduje zastosowanie również w przypadku pracy na wysokościach, która w budownictwie wymaga montażu specjalnego rusztowania, dzięki któremu pracownicy mają możliwość komfortowej i bezpiecznej realizacji kolejnych zadań. Odpowiednie systemy mocowań, a także rusztowania dostosowane do aktualnych wymagań, charakteryzujące się dużą siłą udźwigu i odpornością na zmienne warunki atmosferyczne, to podstawa bezpieczeństwa. Aby jednak mieć pewność, że zastosowane zabezpieczenia rzeczywiście chronią pracowników oraz pozostałe osoby znajdujące się na terenie budowy, należy wykonywać codzienny przegląd rusztowania lub regularną kontrolę.
Jakie typy rusztowań znajdują się na budowie?
Rusztowanie należy wybierać, biorąc pod uwagę kilka kwestii, między innymi budowę jego konstrukcji, sposób użytkowania, materiał, z którego zostało wykonane, czy sposób kotwienia (przenoszenia obciążeń). Jeśli chodzi o konstrukcję, rusztowania dzielimy na ramowe, modułowe, stojakowe, kozłowe, specjalne i wspornikowe. Zależnie od sposobu użytkowania dzielimy je z kolei na ruchome-jezdne lub nieruchome. Jeśli zaś chodzi o tworzywo, z jakiego zostały wykonane, zazwyczaj są to rusztowania drewniane, stalowe lub aluminiowe. Dodatkowo mamy do wyboru rusztowania wolnostojące, przyścienne i podwieszone.
Przegląd rusztowań – co ile należy go wykonywać?
W przypadku każdej konstrukcji tego typu należy wykonywać codzienny przegląd oraz regularną kontrolę rusztowań w trybie doraźnym oraz dekadowym.
– codzienna kontrola rusztowań
Codzienny przegląd rusztowań powinien być przeprowadzany przez osoby, które je użytkują, a więc przez pracowników wykonujących prace na wysokości. Taka kontrola polega przede wszystkim na sprawdzeniu, czy rusztowanie nie uległo uszkodzeniom lub odkształceniom, czy jest ono prawidłowo zakotwiczone, czy przewody elektryczne są odpowiednio izolowane i nie mają styczności z konstrukcją rusztowania, czy stan powierzchni pomostów roboczych i komunikacyjnych jest dobry (mowa tu o czystości, a także o zabezpieczeniach antypoślizgowych zimą) oraz czy nie miały miejsca sytuacje, w których mogło dojść do zwiększenia zagrożenia w obrębie rusztowania (na przykład po ulewnych deszczach często dochodzi do zmniejszenia stabilności podłoża).
– dekadowa kontrola rusztowań
Dekadowy przegląd rusztowania wykonuje konserwator rusztowań lub pracownik inżynieryjno-techniczny co 10 dni, a jego celem jest sprawdzenie, czy w konstrukcji rusztowania nie doszło do żadnych zmian, które mogłyby doprowadzić do wypadku lub spowodować katastrofę budowlaną.
– doraźna kontrola rusztowań
Doraźny przegląd rusztowania wykonuje się zawsze po przekraczającej 2 tygodnie przerwie w eksploatacji rusztowania, na przykład w wyniku przerwania prac budowlanych oraz po każdej silnej burzy, gdy wiatr przekroczył 6° w skali Beauforta (12 m/s), a opady były intensywne. Taki przegląd, podobnie jak dekadowy, powinien być przeprowadzany komisyjnie z udziałem inspektora nadzoru budowlanego, majstra oraz brygadzisty. Organ nadzoru budowlanego może zarządzić taki przegląd w dowolnym terminie. Za wykonanie go odpowiedzialny jest kierownik budowy lub wyznaczona przez niego osoba, a wyniki zarówno dekadowych, jak i doraźnych kontroli powinny być zapisywane w dzienniku budowy.
Czy każde rusztowanie wymaga odbioru technicznego?
Tak, bez względu na konkretny rodzaj oraz zastosowanie rusztowania, każde z nich wymaga odbioru technicznego po montażu i dopuszczeniu go do użytkowania. Co więcej, odbioru takiego dokonuje kierownik budowy lub uprawniona przez niego osoba. Rusztowanie to jeden z elementów na placu budowy, który niesie ze sobą szczególne ryzyko, jeśli nie zostaną zachowane odpowiednie normy bezpieczeństwa, dlatego tak ważne jest, aby zadbać o codzienny przegląd, regularną kontrolę oraz zachowanie wszelkich środków ostrożności. Każdy przegląd techniczny powinien być wykonywany sumiennie i rzetelnie, z dbałością o detale – wszystko w trosce o zdrowie i życie pracowników oraz wszystkich osób znajdujących się w pobliżu konstrukcji. Należy również pamiętać, że nie wystarczy jedynie odbiór techniczny rusztowania, aby bezpieczeństwo zostało zapewnione – równie istotne są kolejne etapy budowy, na których także trzeba kontrolować jego stan.